Ontslagrecht
De Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) bevat vele regels waaraan u zich als (sport)organisatie moet houden bij ontslag of het niet verlengen van de (arbeids)overeenkomst van uw medewerker(s). Hoe werken deze regels in de praktijk? Onderstaande veel voorkomende voorbeeldsituatie kan u wellicht helpen deze regels te begrijpen.
Situatie
U besluit als (sport)organisatie dat u komend seizoen niet meer verder wilt met de huidige medewerker. Welke opties zijn er en wat zijn de eisen die het nieuwe ontslagrecht stelt?
1. Medewerker heeft een (arbeids)overeenkomst voor bepaalde tijd
- De (arbeids)overeenkomst eindigt van rechtswege bij het verstrijken van de einddatum.
- Bij (arbeids)overeenkomsten voor bepaalde tijd van zes maanden of langer moet u de medewerker minimaal een maand voor het aflopen van de (arbeids)overeenkomst schriftelijk informeren over het wel of niet voortzetten van de (arbeids)overeenkomst, de zogenoemde aanzegtermijn. Vergeet u dit te doen of doet u dit te laat? Dan heeft de medewerker recht op een vergoeding over de periode dat de termijn van één maand niet in acht is genomen.
- Als u de (arbeids)overeenkomst beëindigd of de overeenkomst eindigt van rechtswege, dient u aan de medewerker een transitievergoeding te betalen. Het recht op transitievergoeding geldt vanaf dag 1 van het dienstverband. Als op de (arbeids)overeenkomst de cao Sportverenigingen van toepassing is, mogen de door de (sport)organisatie betaalde sport specifieke opleidingen van deze transitievergoeding afgetrokken worden.
2. Medewerker heeft een (arbeids)overeenkomst voor onbepaalde tijd
- Beëindiging met wederzijds goedvinden (vaststellingsovereenkomst)
- Ook in het nieuwe ontslagrecht kunt u met de medewerker om de tafel gaan zitten en met wederzijds goedvinden de (arbeids)overeenkomst beëindigen. De medewerker na ondertekening recht op een bedenktijd van twee weken. Dit houdt in dat de medewerker de vaststellingsovereenkomst binnen twee weken na ondertekening eenzijdig en zonder opgaaf van reden kan ontbinden. Het dienstverband blijft dan in stand. Ook moet u de medewerker schriftelijk (in de vaststellingsovereenkomst) wijzen op deze bedenktermijn, anders wordt de bedenktermijn automatisch verlengd naar drie weken.
- Als een (arbeids)overeenkomst wordt beëindigd met wederzijds goedvinden dan is in principe geen transitievergoeding verschuldigd, maar de kans dat de medewerker hiermee akkoord gaat is klein. Het staat partijen uiteraard vrij een beëindigingsvergoeding overeen te komen. De hoogte daarvan is inzet van de onderhandelingen.
- Beëindiging door opzegging
- De (sport)organisatie kan de (arbeids)overeenkomst opzeggen als er een redelijke grond voor ontslag is. Afhankelijk van de ontslaggrond moet gekozen worden tussen het aanvragen van een ontslagvergunning bij het UWV of het verzoeken om ontbinding van de (arbeids)overeenkomst bij de Kantonrechter.
- Aanvraag ontslagvergunning bij het UWV is alleen mogelijk als er sprake is van bedrijfseconomische redenen of beëindiging na twee jaar ziekte.
- Verzoek tot ontbinding door de Kantonrechter kan alleen worden ingediend als er sprake is van zeer frequent ziekteverzuim, buitenmatig onvoldoende functioneren, verwijtbaar handelen of nalaten van de medewerker, werkweigering wegens gewetensbezwaar, verstoorde arbeidsverhouding of andere omstandigheden.
- Alleen als bij de Kantonrechter een beroep wordt gedaan op verwijtbaar handelen of nalaten van de medewerker, is de werkgever niet verplicht vooraf te onderzoeken in hoeverre herplaatsing in een passende functie binnen een redelijke termijn mogelijk is, al dan niet met behulp van scholing. In alle andere gevallen moet dus wel de mogelijkheid tot herplaatsing onderzocht worden.
- Zowel het UWV als de Kantonrechter kan de transitievergoeding toewijzen. De kantonrechter kan nog een billijke vergoeding toewijzen als sprake is van ernstig verwijtbaar handelen van de werkgever. Ook is het mogelijk om in hoger beroep te gaan.
- Sinds de invoering van de WAB is er een nieuwe ontslaggrond toegevoegd, de zogenaamde cumulatiegrond; voor ontslag via de Kantonrechter kan er op basis van verschillende gronden, zoals verwijtbaar handelen en een verstoorde arbeidsverhouding, ontslag worden aangevraagd.
- De (sport)organisatie kan de (arbeids)overeenkomst opzeggen als er een redelijke grond voor ontslag is. Afhankelijk van de ontslaggrond moet gekozen worden tussen het aanvragen van een ontslagvergunning bij het UWV of het verzoeken om ontbinding van de (arbeids)overeenkomst bij de Kantonrechter.
Opbouw personeelsdossier cruciaal
Omdat de rechterlijk instanties strikt gebonden zijn aan de in de wet geformuleerde gronden, is het belangrijk dat de personeelsdossiers op orde zijn en dat aan dossieropbouw gedaan wordt. Met andere woorden:
- Leg afspraken schriftelijk vast;
- Geef aan wat consequenties zijn als afspraken niet worden nagekomen;
- Houd beoordelings- en functioneringsgesprekken, maak hiervan een verslag en deel deze met de medewerker;
- Het contact met de medewerker moet gericht zijn op verbetering en niet enkel op registreren of rapporteren;
- U moet aantoonbaar trachten het functioneren te verbeteren.