Bestuurdersaansprakelijkheid

De aansprakelijkheid van een sportbestuurder

Als bestuurder van een sportvereniging stopt u -uit liefde voor de club- waarschijnlijk vele uren in deze functie. Grote kans ook dat u dit als vrijwilliger doet. Maar wist u dat aan het werk als bestuurder ook juridische en financiële verantwoordelijkheden kleven? In het geval van onbehoorlijk bestuur bent u namelijk hoofdelijk aansprakelijk. Soms zelfs met uw privévermogen.

Rechtsbevoegdheid

Hoever de hoofdelijke aansprakelijkheid reikt is afhankelijk van of de sportvereniging beperkt of volledig rechtsbevoegd is. De wet kent alle verenigingen rechtspersoonlijkheid toe, maar maakt tegelijkertijd een onderscheid:

• Volledige rechtsbevoegdheid
  Verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid hebben de statuten in een notariële akte laten opnemen.
• Beperkte rechtsbevoegdheid
  Heeft de vereniging de statuten niet in een notariële akte laten opnemen? Dan heeft deze beperkte rechtsbevoegdheid.

Het verschil tussen de twee rechtsbevoegdheden

Een sportvereniging met volledige rechtsbevoegdheid kan dezelfde rechten hebben en verplichtingen aangaan als iedere (volwassen) burger. Zo’n vereniging kan dus registergoederen (on- en/of roerende goederen die bij het kadaster staan ingeschreven) verkrijgen, geldleningen aangaan en zelfs erfgenaam zijn.

Een sportvereniging met beperkte rechtsbevoegdheid is in twee opzichten in haar rechten beperkt:

• deze vereniging kan geen registergoederen (bijvoorbeeld een eigen gebouw) in eigendom verkrijgen en ook geen erfgenaam zijn.
• de bestuurders zijn persoonlijk voor schulden van de vereniging aansprakelijk (soms zelfs tot na hun aftreden als bestuurder).

Wanneer bent u aansprakelijk?

Een bestuurder loopt het risico van hoofdelijke aansprakelijkheid samen met zijn medebestuurders. Want hoofdelijke aansprakelijkheid betekent dat onbehoorlijk bestuur door de wetgever gezien wordt als een groepsactiviteit. Daarmee kan elke bestuurder, afhankelijk van de rechtsbevoegdheid, aansprakelijk gesteld worden voor de financiële en juridische schade veroorzaakt door een derde of de vereniging zelf. Ook wanneer u zelf niets met de onbehoorlijkheid te maken heeft. Daarnaast kan ook de vereniging zelf een bestuurder aansprakelijk stellen voor onbehoorlijk bestuur.

Wat is onbehoorlijk bestuur?

Het Burgerlijk Wetboek geeft helaas geen exacte definitie van behoorlijk bestuur. Het is met opzet een term die de rechter ruimte geeft voor interpretatie. Bekijk deze pdf van de site vrijwilligerswerk.nl voor voorbeelden van onbehoorlijk bestuur.

Hieronder vindt u een aantal concrete oorzaken die hebben geleid tot aanspraken op het privévermogen van de bestuurder:

• Nalaten een adequate boekhouding te voeren.
• Nalaten adequate verzekeringen af te sluiten.
• ‘Zwart’ ontvangen of betalen van bedragen (inclusief lonen en dergelijke).
• Voorkeursbehandeling van crediteuren bij financiële problemen.

Dit zou zomaar kunnen gebeuren wanneer:

1. De penningmeester wegvalt of niet herkozen wordt
   Hiervoor is een goede overdracht van stukken lastig en misschien onmogelijk. Dit zou zomaar een gat in de boekhouding kunnen opleveren.
2. Wanneer niet duidelijk is wie een actie zou uitvoeren
   De penningmeester en de voorzitter wijzen naar elkaar als het clubhuis is afgebrand; “Jij hebt toch die brandverzekering afgesloten?” Het niet sluiten van de juiste (brand)verzekeringen wordt niet gedekt door een verzekering tegen bestuurdersaansprakelijkheid. Het kan dus een claim in privé opleveren.
3. Andere voorbeelden:
   Vrijwilligers zijn steeds moeilijker te vinden, maar er moet veel gedaan worden. De ‘zoon van’ helpt tegen een tientje per uur. Of, het eerste wordt kampioen en de sponsor doet een extra duit in het zakje. Dit kan leiden tot forse boetes en naheffingen wanneer de fiscus daar achter komt. De vereniging dient er rekening mee te houden dat een bestuurdersaansprakelijkheidverzekering dekking biedt tegen diverse claims, echter niet alle claims, zoals bijvoorbeeld zwart betalen.

Het is daarom verstandig om een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. De hoge premies behoren tot het verleden en de dekkingen zijn ruimer geworden. Om te voldoen aan de actuele wet- en regelgeving op het gebied van salarisadministratie kunt u ook gebruik maken van onze specialisten. Dit voorkomt problemen met de fiscus, UWV en Arboregelgeving.